KLASİK TÜRK SANATLARI KÜLTÜRÜ

         Prof. Dr. Çiçek DERMAN Hocamızın sunumuyla 06.04.2011 Çarşamba günü saat:19.00 da Altunizade Kültür Merkezinde Klasik Türk Sanatları dersinin 1.yapıldı. Hocamız klasik Türk sanatları kültürü deyince akla hat, minyatür, tezhip, ebru gibi sanatlarımızın geldiğini söyledi. Hiçbir dinin İslâmiyet kadar öğrenmeyi, ilmi teşvik etmediğini kültüre bu derece önem vermediğini belirterek İslâmın bir medeniyet ve kültür dini olduğunu Kur’ân-ı Kerîm’in ilk inen ayetinin (Oku) emriyle başladığını hatırlattı.
Peygamber efendimiz Hz. Muhammed (SAV) “İlim mü’minin yitik malıdır nerede bulsa alır.” Hadisi şerifi buna örnek teşkil eder. Hocamız daha sonra kâğıdın ilk bulunuşu ve kitap haline gelişi hakkında bilgi vererek Türklerin kâğıdı Çinlilerden öğrenip dünyaya buradan yayıldığı dile getirdi.
         Kitap sanatlarında kâğıdın, kullanılmadan önce boyamak ve âherlemek gibi bazı işlemlerden geçmesi gerektiğini ve bu kâğıtların en az altı ay veya bir yıl gölgeli, mahzen gibi bir yerde bekletilmesinin önemini vurguladı. Bu kâğıtların daha Çok hat, tezhip vs. kullanıldığını hata yapıldığında düzeltmenin mümkün olduğunu belirtti.
        Türklerde yazılı eserlerin Abbâsîler döneminde büyük önem kazandığına, İslâm’ın en parlak Çağının orta Çağ olduğuna değinen hocamız halifelerin ilme meraklı ve sanatsever olduğunu dolayısıyla sanatı ve ilmi teşvik ettiklerini belirtti.
Batılıların ve Moğolların istila ettikleri yerlerdeki eserleri nasıl yok ettiklerini anlatan hocamız Müslümanların kuzey Avrupa’ dan ispanyaya gittiğini Endülüs’ te hüküm sürdüklerini batılılar kabul etmese de Rönesanssın temellerinin atılmasında Müslümanların etkili olduğunu açıkladı. Batılıların cadde aydınlatılması, kanalizasyon işleri, şehir Çöplerinin toplanılması gibi konuları Müslüman Araplardan öğrendiklerini hatırlattı.
        Osmanlının 1071 de Anadolu’ ya gelmesiyle Konya’ da kütüphâneler kurduklarını daha sonra Anadolu’ nun bazı şehirlerinde de kütüphânelerin yaygınlaştığını belirterek Osmanlı’nın kitapları muhafaza etme konusunda da Çok titiz davrandığını söyledi.
Hocamızın vesilesiyle Hâfız-ı Küttüb’ün; kitapları muhafaza eden, hangi raftaki kaçıncı kitabın, kaçıncı sayfasında ne yazdığını ezbere bilen kişiler için kullanılan bir deyim olduğunu öğrendik.
         Hocamız sanatçının nasıl olması gerektiği konusuna değinerek Rikkat Kunt Hocamızın “Sanatınızı üzerinizde taşıyın” Bir topluma girdiğinizde duruşunuzla konuşmanızla sanatla uğraştığınız anlaşılsın.” Sözünü hatırlattı. Hocamızın bu sözüyle kendimizi sorgulamamız ve bizim bu tanıma ne kadar uyduğumuzu düşünmemiz gerekir.
        Sanatta icâzet ve imza konusu hakkında bilgi veren hocamız sanatçının yaptığı esere bakıp kibirlenmemesi gerektiğini ona bu eseri yaptıran Rabbine şükretmesinin lazım geldiğini belirterek konuşmasını tamamladı.
Hocamıza bize verdiği bilgilerden dolayı teşekkür ediyoruz.


Asiye ÇİNEMRE