Üye Kayıt
Üye Giriş
Şifremi Unuttum
Şifre kısmını unuttum yazarak giriş butonuna tıkladığınızda adresinize şifreniz gelecektir.
ÜYE OL
GİRİŞ
MENÜ
Güncel Tartışma Sanat Sanatkarlar Eğitim Yayınlar ve Koleksiyonlar Sanat Malzemeleri
Siteye kayıtlı 457 sanatkar ve bunlara ait 4752 eser bulunmaktadır.
  • A
  • B
  • C
  • Ç
  • D
  • E
  • F
  • G
  • H
  • I
  • İ
  • J
  • K
  • L
  • M
  • N
  • O
  • Ö
  • P
  • R
  • S
  • Ş
  • T
  • U
  • Ü
  • V
  • Y
  • Z
  • » Tamamı

İbrahim Vahdi

(ö. 1126/1714) Arap dili ve edebiyatı âlimi, muhaddis, hattat ve kadı.

İbrâhim Vahdî, Bulgaristan’ın kuzeydoğusunda Varna ile Köstence arasında bulunan Hacıoğlupazarcığı (günümüzde Dobriç) kazasında doğdu. 1662-1669 yılları arasında İstanbul’da bulunan (Terceme-i) Tefsîr-i Tibyân müellifi Ayıntâbî Mehmed Efendi’den faydalandığını belirttiğine göre 1640’lı yıllarda doğmuş olmalıdır. Babasının adı Mustafa, dedesinin adı Tursun oğlu Mehmed’dir. Hayatının büyük bir kısmını İstanbul’da (Anadolu) geçirdiğinden Rûmî nisbesiyle ve Vahdî-i Rûmî diye de tanınmıştır. “Farazî” nisbesi ise ferâiz meseleleriyle uğraşmasıyla ilişkilidir. İlk eğitimini memleketinde tamamladıktan sonra İstanbul’a gitti, Abdürrahimzâde Yahyâ Efendi ile Ayıntâbî Mehmed Efendi gibi hocaların derslerine devam etti. Tahsilini tamamlayıp icâzet aldıktan sonra İstanbul medreselerinde ders okutmaya başladı ve Süleymaniye Medresesi’nde dârülhadis müderrisi olarak görev yaptı. Meşhur hattatlar arasında sayılan Vahdî Efendi ta‘lik hattını, bu hat dalında “zamanın İmâd’ı” (nesta‘lik üstadı Mîr İmâd, ö. 1024/1615) olarak nitelenen ve askeriyede büro şefi olarak görev yapan şair, hattat Siyâhî Ahmed Efendi’den öğrendi. Ardından Akbaba imamı diye tanınan hattat ve bestekâr Mehmed Zaîfî Efendi’den sülüs ve nesih meşketti (Müstakimzâde, s. 637). Şevket Rado, vefatından bir yıl önce yazdığı bir hat örneğinin özel koleksiyonunda olduğunu belirtmektedir (Türk Hattatları, s. 122). Süleymaniye Kütüphanesi’nde yazma nüshaları bulunan eserlerinin birçoğu müellif hattını yansıtan örnekler niteliğindedir. Müderrislikte icâzet verecek düzeye ulaşınca kadılık mesleğine intisap etti ve Halep kadılığına tayin edildi. Bu görevi sırasında (yahut görevinden azledilmesinden sonra) 12 Rebîülevvel 1126 (28 Mart 1714) tarihinde vefat etti ve Eyüp Mezarlığı’na defnedildi. Türkçe, Arapça ve Farsça’nın edebiyatına vâkıf, şair tabiatlı, biyografi dalında uzman olduğu belirtilen (Osmanlı Müellifleri, III, 16) Vahdî Efendi’nin yazdığı eserlerin hepsi yazma halinde olup çeşitli kütüphanelerde mevcuttur.

BİBLİYOGRAFYA :

Keşfü’ẓ-ẓunûn, II, 2019; Müstakimzâde, Tuhfe, s. 637; Fihristü’l-Kütübḫâneti’l-Ḫidîviyye, V, 28; VII, 550; Ahlwardt, Verzeichnis, II, 601; Osmanlı Müellifleri, III, 16-17; Tûnekî, Muʿcemü’l-muṣannifîn (nşr. Sıddîk Kemâl el-Mekkî), Beyrut 1344/1925, IV, 434; Brockelmann, GAL Suppl., II, 421; Îżâḥu’l-meknûn, I, 228; Hediyyetü’l-ʿârifîn, I, 37; Kehhâle, Muʿcemü’l-müʾellifîn, I, 114; Ziriklî, el-Aʿlâm (Fethullah), VIII, 111; Şevket Rado, Türk Hattatları, İstanbul, ts. (Yayın Matbaacılık), s. 122; Muhittin Serin, Hat Sanatı ve Meşhur Hattatlar, İstanbul 1999, s. 242; Mehmet Nermi Haskan, Eyüplü Hattatlar (haz. Süleyman Berk), İstanbul 2004, s. 70; “İbrahim Vahdî Efendi” (www.eskieserler.com); “İbrahim Vahdî” (www.kalemguzeli.org); “Eski Hattatlar, İbrahim Vahdî”, www.tualim.net (30.03.2016).

Müellif: İsmail Durmuş

Bu madde TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 2016 yılında İstanbul'da basılan EK-2. cildinde, 644-645 numaralı sayfalarda yer almıştır.

desendesign.com Her Hakkı Saklıdır rss ile takip edin